کامپوزیت (ماده مرکب یا چندسازه)
بصورت زیر تعریف میشود:ماده‌ای اطلاق میشود که از دو فاز ماتریس و تقویت کننده تشکیل شده باشد و از فاز دوم حداقل به اندازه ۵ درصد استفاده شده باشد. به ترکیب ماتریس با الیاف (یا ماده تقویت کننده) زیر ۵ درصد کامپوزیت گفته میشود.
- در مهندسی مواد این اصطلاح معمولاً به موادی گفته میشود که از یک فاز زمینه (ماتریس) و یک تقویت کننده (پرکننده) تشکیل شده باشند.
- تعریف انجمن متالورژی آمریکا: به ترکیب ماکروسکوپی دو یا چند مادهٔ مجزا که سطح مشترک مشخصی بین آنها وجود داشته باشد، کامپوزیت گفته میشود
کامپوزیت از دو قسمت اصلی ماتریس و تقویت کننده تشکیل شده‌است. ماتریس با احاطه کردن تقویت کننده آن را در محل نسبی خودش نگه می‌دارد. تقویت کننده موجب بهبود خواص مکانیکی ساختار می‌گردد. به طور کلی تقویت کننده می‌تواند به صورت فیبرهای کوتاه و یا بلند و پیوسته باشد.
دسته‌بندی کامپوزیت‌ها از دیدگاه زیستی
- کامپوزیتهای طبیعی. مانند استخوان، ماهیچه، چوب و ...
- کامپوزیتهای مصنوعی (مهندسی)
دسته‌بندی کامپوزیتهای مهندسی از لحاظ فاز زمینه
ویژگی ورق های کامپوزیت درنمای ساختمان
1.سبک بودن 2.سطح هموار و یکنواختی رنگ 3.شکل پذیری 4.تنوّع رنگ 5.مقاومت در برابر آتش سوزی 6.عملکرد غیریکپارچه در زلزله 7.امکان آب بندی نما 8.بی نیازی به شستشو 9.قابلیت تعویض پانل ها 10.خولص آکوستیک
مراحل طراحی کامپوزیت ها
1.گردآوری اطلاعات در خصوص کاربرد قطعه (نیروهای استاتیک، دینامیک و شرایط محیطی) 2.مشخصات اولیه قطعه (مواد، ابعاد و چیدمان لایه ها) 3.زمان و هزینه 4.بررسی روش های محاسباتی (تحلیل و عددی) 5.شناسایی روش های ساخت 6.نحوه مونتاژ (روش های اتصال قطعات) 7.بهینه سازی (وزن کم، استحکام بالا و هزینه پایین)
دسته‌بندی کامپوزیت‌ها از لحاظ نوع تقویت کننده
- FRC (کامپوزیتهای تقویت شده با فیبر)
- PRC (کامپوزیتهای تقویت شده توسط ذرات)
-
کامپوزیتهای سبز (کامپوزیتهای زیست‌تجزیه‌پذیر)
در اینگونه کامپوزیت‌ها، فاز زمینه و تقویت کننده، از موادی که در طبیعت تجزیه می‌شوند، ساخته می‌شوند. در کامپوزیتهای سبز، معمولاً فاز زمینه از پلیمرهای سنتزی قابل جذب بیولوژیکی و تقویت کننده‌ها از فیبرهای گیاهی ساخته می‌شوند.
مزایای مواد کامپوزیتی
مهم‌ترین مزیت مواد کامپوزیتی آن است که با توجه به نیازها، می‌توان خواص آنها را کنترل کرد. به طور کلی مواد کامپوزیتی دارای مزایای زیر هستند:
- مقاومت مکانیکی بالا نسبت به وزن
- مقاومت بالا در برابر خوردگی
- به دلیل صلبیت بیشتر، تحت یک بارگذاری معین، خیز کمتری (بعضا ده‌ها برابر کمتر) نسبت به فلزات دارند
- استحکام بالا
- نسبت حجم به وزن کم
- سبک بودن پاهی تا چندین برابر مستحکم تر از فولاد با وزنی با چندین برابر کمتر
- هزینه کمتر و صرفه‌جویی اقتصادی
-
انواع نانو کامپوزیت
1.نانو کامپوزیت های نانو ذره ای 2.نانو کامپوزیت های نانو لوله ای 3.نانو کامپوزیت های خاک رس-پلیمر 4.نانو کامپوزیت های الماس-نانو لوله
مشخصات ابعادی ورق های کامپوزیت
عرض استاندارد 1220 میلیمتر و عرض حداکثر 1550 میلیمتر طول استاندارد 2440 میلیمتر و طول حداکثر 6000 میلیمتر ضخامت از 3 تا 6 میلیمتر
هر متر مربع از پانل آلومینیوم فقط 3.5 تا 5.5 کیلوگرم وزن دارد که در خصوص ایمنی در مقابل زلزله و حمل و نقل آسان موثر است.
کاربردها
فایبرگلاس یکی از پرکاربردترین کامپوزیت‌هاست. فایبرگلاس یک کامپوزیت با زمینهٔ پلیمری است که توسط فیبرهای شیشه تقویت شده‌است. در ساخت بدنه جنگنده‌های رادارگریز از کامپوزیت‌هااستفاده میشود. همچنین در ساخت قطعات هواپیما و پرهٔ نیروگاه بادی و پرهٔ هلیکوپتر از کامپوزیت‌ها استفاده میشود. بطور کلی مواد کامپوزیتی (مواد مرکب) به دلیل داشتن جرم بسیار کم و مقاومت بالا نسبت به فلزات، در صنعت هوا و فضا کاربرد وسیعی دارند. هم چنین کامپوزیتهای کربن-اپوکسی از نوع کامپوزیتهای استحکام بالا هستند که در صنایع نظامی کاربرد دارند.
سختی کامپوزیتهای تک جهته
سختی کامپوزیتهای تک جهته مانند دیگر مواد سازه‌ای می‌تواند توسط روابط مناسب و صحیح تعیین شود. ضرایب یا ثوابت این روابط، می‌تواند در یک دستگاه ثوابت مهندسی یا کامپلیانس یا مدول‌های جزئی جمع آوری شود. مقادیر هر یک از دستگاهها می‌تواند مستقیماً توسط ترمهای مقادیر دیگر دستگاهها تعریف شود. سختی کامپوزیتهای تک جهته توسط همان روابط تنش-کرنش که در مواد سنتی مهندسی موجود است، محاسبه میشود. جز آنکه تنها تعداد ثوابت مستقل در کامپوزیت‌ها چهار عدد است.
سه مرحله از تنش روی کامپوزیت‌ها وجود دارد:
- میکرومکانیکال یا تنش منطقه ایکه همان محاسبه بر اساس تفاوت‌های موجود میان فازهای پیوسته الیاف، ماتریس و در برخی از موارد فصل مشترک تقویت کننده و ماتریس حباب‌های هواست.
- تنش لایه‌ای که محاسبه بر اساس همگن انگاشتن هر لایه مجزا یا گروهی از لایه هاست. به این ترتیب که الیاف و ماتریس طوری آمیخته‌اند که دیگر فاز مجزایی وجود ندارد.
- برآیند تنش یک لامینیت N یا برآیند ممان یک لامینیت M عبارتست از متوسط تنش لایه‌ها در ضخامت آن لامینیت.
به هنگام کار کردن با کامپوزیت‌ها باید به علائم توجه تام شود. چراکه اختلاف بین مقاومت‌های فشاری و کششی ممکن است چند صد در صد باشد. به علاوه اختلاف بیشتری میان مقاومت‌های برشی منفی و مثبت وجود دارد. علی رغم مواد سنتی که علائم در آنها از اهمیت کمی برخوردار است، در کامپوزیت‌ها اشتباه در علائم، نتایج وخیمی دربر خواهد داشت.
سه دستگاه از ثوابت مواد وجود دارد که هر یک به تنهایی می‌تواند بطور کامل سختی کامپوزیتهای تک جهته روی محوری را روشن کنند. ویژگی این دستگاهها عبارتند از:
- مدول‌ها جهت بدست آوردن تنش از کرنش بکار برده شده‌است. این اساسی ترین دستگاهی است که برای سختی لامینیت‌های چند جهته مورد نیاز است.
- کامپلیانس‌ها جهت محاسبه کرنش از روی تنش بکار می‌رود. این دستگاهی است که جهت محاسبه ثوابت مهندسی مورد نیاز است. این دستگاه جهت بدست آوردن سختی لامینیت‌های چند جهته مورد نیاز نمی‌باشد.
- ثوابت مهندسی از آثار مواد سنتی است. و طراحان سنتی در کار کردن با ثوابت مهندسی احساس راحتی بیشتری می‌کنند. می‌توان از یک دستگاه ثوابت، دستگاه دیگری را یافت. و همه در عین حال معادل یکدیگرند. یک رابطه مستقیم میان مدول‌ها و کامپلیانس‌های جزئی وجود دارد. و هر یکی برگردان دیگری است.
کامپلیانس‌های کوپل و مدول‌های کوپل با هم برابرند. به عبارت دیگر از دیدگاه اصطلاح جبر ماتریس، کامپلیانس و مدول قرینه است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر